مرحوم داود میرزا غزنوی
یکی از هنرمندان بی بدیل کشور بود که انگشتان هنرآفرینش نه تنها روی تار های ستار
بلکه روی کاغذ نیز معجزه می آفرید. مصاحبه با این ستار نواز و خطاط مستعد کشور را
که سال ها قبل صورت گرفته است، در اینجا مطالعه نمایید.
سوال : در مورد گذشتۀ
ستار نوازی در کشور و سابقۀ هنری تان در نواختن ستار صحبت کنید
ـ از ده سال به این طرف
با ستار سر و کار دارم. من ستار را نزد استاد عرفان محمد خان در مدت سه سال آموخته
ام و پیروی شاه جهانپور گرانمایه می باشم. در مورد گذشتۀ ستار باید گفت که برای
اولین بار ستار در وطن محبوب ما توسط معراج الدین خان که خود استاد زمان بود ترویج
یافته و تدریس میشد که سراج الدین خان پسر وی نیز نوازندۀ این ساز بود. سپس
عبدالله نیل که خود نقاش برجسته ای بود در نواختن ستار نیز مهارت داشت و امثال این
ها. از جملۀ ستارنوازان امروزی اسمای این نوازنده گان را میتوان برشمرد :
عبدالمجید سپند، محمد احسان جان و خلیل جان.
ستار با آن که یک آلۀ
تکنوازیست اما امروز بیشتر با دیگر ساز ها تلفیق یافته است. شما این کار را چگونه
بررسی می کنید؟
ـ ستار یک ساز مشکل
کلاسیک است و این ساز را (پندیت روی شنکر) برای اولین بار با جاز و موسیقی غربی
آشنا ساخت. کار درست است که با جاز و موسیقی غربی نواخته شود در صورتی که اساسات
موسیقی کلاسیک را با تمام قواعد آن مراعات نمایند.
برای آموختن ستار به چه
حرف هایی نیاز است؟
ـ برای آموختن ستار
استعداد، داشتن یک استاد و تمرین مداوم به کار است. یعنی یک ستارنواز باید در قدم
اول طبله را با تمام قواعد آن بفهمد و نیز نزد استاد آوازخوان تعلیم نماید. البته
بعد از ریاضت زیاد میتواند ستار نواز شود.
ستار در کجا یا کجا ها
ساخته میشود؟
ـ ستار در هندوستان و
یا پاکستان ساخته میشود.
از ستارنوازان به نام
کی ها را می پسندید؟
ـ از ستار نوازان
هندوستان همۀ شان قابل پسند من است. ستار نوازان هند استاد ولایت علی خان، استاد
امرت خان، استاد رییس خان، ارشاد خان پسر امرت خان و شجاعت خان پسر استاد ولایت
خان که این ستار نوازان تماماَ از یک خانواده اند و ستار در همین خانواده بیشتر
رشد نموده و اصل "باج" یا چالِ ستار نزد همین فامیل هنرمند میباشد. همچنان
استاد عبدالحلیم جعفر خان که باج بین را می نوازد در بین ستار نوازان یکه تاز
میدان است. به این معنی که مکتب حلیم جعفر خان مکتب بخصوص خودش است و تا هنوز کسی موفق
نشده است که این مکتب را به صورتی که استاد حلیم جعفر خان پیشبرده، به پیش ببرد.
همچنان در میان جوان ها میتوانم از هرت یا موکرجی، شاهد پرویز، فرهاد خان و شجاعت
خان نام ببرم.
تا هنوز کستی ثبت کرده
اید؟
ـ تا هنوز در مشق و
تمرین قرار دارم. ثبت نمودن ستار کار آسان نیست. البته بعد از ریاضت و زحمت
شباروزی زیاد میتوان کاری کرد. در حدودی پنج پارچۀ کلاسیک در تلویزیون ثبت نموده
ام.
ستار نوازی در کشور ما در
چه حال قرار دارد؟ همچنان نظر تان برای بهبود وضیعت آن چی است؟
ـ ستار نوازی در کشور
ما علاقمندان زیاد دارد و جوان های ما هم همۀ شان مستعد هستند. برای پیشرفت این
ساز باید استادان ورزیده برای تدریس اصولی ستار دعوت شوند. جوان های ما باید
اساسات علمی و تخنیکی ستار را بیآموزند، نه نغمه های کاپی استاد ولایت و غیره را.
تا جایی که اطلاع داریم
شما خطاط خوشی قلمی نیز هستید. اندکی پیرامون کار های خطاطی تان صحبت کنید.
ـ خط را در کودکی ها
نخست از مادر خود آموخته ام و سپس از استاد بزرگوار محمد اسرائیل رویا. من به هفت
نمونه خط آشنایی دارم. از جملۀ هفت خط، نستعلیق را زیاد می پسندم. زیرا مشکل ترینی
خط هاست. در این روز ها به نوشتن قرآن عظیم الشان شروع نموده ام که یک پارۀ آن
تکمیل شده است. باید بگویم که در ترکیب مرکب محترم سید محمد حسن سید بنده را یاری
رسانیده است که از ایشان ابراز سپاس فراوان باید نمود. شاگردانی نیز از من آموخته
اند که از جمله طارق میرزا، پروین ناظم، محمد منیر پیکان، حسین علی، رجب علی،
عبدالمصور، محمد رسول شریفی، احمد شاه هوتکی، سید ابوالفضل آیت و دیگران. نظر من
در بارۀ خطاطان کشور از این قرار است: استاد عزیز الدین پوپلزی، استادی کُل [همه]
است. به این خاطر که آثار زیاد شان به چاپ رسیده و همه خطاطان از آثار ایشان استفاده
نموده اند به شمول استاد اسرائیل و خودم. ضمناَ میخواهم بگویم هستند کسانی که از
آثار خطاطی مصری ها و عرب ها کاپی نموده و آنرا به نام خود میسازند که این کار
درست نیست و من طرفدار این روش نیستم.
سباوون عقرب ١٣٦٩
ویرایش از (ویبلاگ
رنگارنگ)
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر