۱۳۹۳ دی ۲۳, سه‌شنبه

سبزی پالک و گشنیز

پالک با داشتن ٩٣ درصد آب، مواد قندی، کلوروفیل، سکرتینSecretin  آهن، نمک های پتاشیم و کلیسیم، مواد چرب و غیره از جملۀ بهترین نوع سبزیجاتی به شمار میرود که در افغانستان به وفرت یافت میشود.
سبزی پالک دارای ویتامین های (A,B, B2,C, E) بوده و در صورتی که در ماه های ثور و جوزا چیده شود مقداری ویتامین (C) در آن بیشتر میباشد. برعلاوه در اثر تحقیقاتی که صورت گرفته خاصیت ضد سرطانی پالک نیز ثابت شده است.
مروج است که شیرۀ حاصله از پالک پُخته را در مواردی مختلف آستم، گرفتگی صدا، سرفه های خشک، میبوست، قلنج های کبدی، روماتیزم، نقرس و غیره مصرف می نمایند. همچنان کلوروفیل موجود در پالک روده ها را تحریک می کند.  
در مورد پالک های خودرو گفته میشود که ضماد آن [یعنی زمانی که به شکل مرهم از آن استفاده شود و بالای زخم مالیده یا گذاشته شود] برای درمان آماس ها و التهابات مفید ثابت میشود. پالک گلبول ها یا کرویات سرخ خون را زیاد میسازد و مصرف آن برای معالجۀ کم خونی و رفع نقاهت بعد از مریضی نیز مفید است. در مورد زنان حامله گفته میشود هر چه بیشتر از پالک استفاده کنند، مفید است.
پالک را مقوی اراده و تقویت کنندۀ نیروی جسمی هم میدانند. اما باید دانست که پالک پُخته شده هرگاه باسی گردد تخمُر میکند. لذا در هنگام پُختن باید به همان مقدار بسنده کرد که به یکبارگی خورده شده بتواند.  
گشنیز
گشنیز نیز مانند پالک گیاهیست معروف که همواره از آن استفاده می نماییم. دانه یا برگ های آن برای مصرف دوا به کار میرود. برگ های گشنیز مقوی، محرک، بادشکن، مُعَرق [عرق آور] بوده معمولاَ در بیماری های جهاز هاضمه مصرف میشود که البته ده الی سی گرام گشنیز را در یک لیتر آبِ جوش دم کرده و یک پیاله در وقت خورده میشود. همچنان پودر آن نیز یک تا چهار گرام خورده میشود.
گشنیز شامل ١٢ تا حتی ٢٠ در صد مواد چرب، ٠٬.80 تا یک در صد اسانس [جوهر یا عصاره] بوده و قسمت اعظم آن دارای لینالول (Linalool) و کوریاندرول (Corianderol) میباشد.
هندی ها و یونانی ها از قدیم در کتاب های طبی خود اوصاف گشنیز را تذکر داده و خوردن آن را به قسم دوا تجویز می کردند. در یک کتاب یونانی که بنام (گزیره) یاد میشود صورت خوردن آن را نیز شرح داده اند.  خوردن هفت مثقال آن مُنَوِم [خواب آور] بوده خصوصاَ که با سرکه و سمارق خورده شود. ضماد آن [یعنی زمانی که به شکل مرهم از آن استفاده شود و بالای زخم مالیده یا گذاشته شود] جهت ضربان چشم و رفع کنندۀ جوشش دهان و آرام کننده درد دندان میباشد. همچنان جویدن گشنیز دافع بوی مشروبات الکولی  بوده برای سرفه، نفس تنگی و خفقان مفید میباشد. تخم گشنیز را به لاتین (Coriandri fructus) به انگلیسی (Coriander Fruit) به عربی (ثمر الکزبره) و به فارسی و هندی آن را (دهنیا) میگویند.

حیات الله یوسفی

هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر